Διεπιστημονικό Συνέδριο: “Η Αναπτυξιακή Παιδιατρική Σήμερα – Σύγχρονες Τάσεις και Απόψεις” – Σάββατο 3 & Κυριακή 4 Απριλίου 2021

H Μονάδα Αναπτυξιακής Παιδιατρικής,Β’ Παιδιατρικής Κλινικής του Παν/μίου Αθηνών  σε συνεργασία με την Εταιρεία για την Εκπαίδευση και την Έρευνα στην Παιδιατρική διοργανώνουν το Διαδικτυακό Συνέδριο «Η Αναπτυξιακή Παιδιατρική Σήμερα – Σύγχρονες τάσεις & απόψεις» το οποίο θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά (web scientific event), στις 03 & 04 Απριλίου 2021.

diepistimoniko-sunedrio.png

Η εγγραφή είναι δωρεάν.

Το Συνέδριο αναφέρεται στις σύγχρονες απόψεις που κυριαρχούν και διέπουν την άσκηση της Αναπτυξιακής Παιδιατρικής Σήμερα. Aπευθύνεται σε όλους τους επιστήμονες που ασχολούνται με την Νευροαναπτυξιακή εξέλιξη των παιδιών, καθώς και τη Συναισθηματική και Κοινωνική προσαρμογή τους σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο κοινωνικό και εκπαιδευτικό περιβάλλον. Ως εκ τούτου πέραν των ιατρών και παιδιάτρων απευθύνεται σε όλους τους ειδικούς θεραπευτές και τους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων.

Live Webinar- 'Κινητική Ανάπτυξη τους πρώτους 6 μήνες. Πώς την ενισχύουμε και πότε ανησυχούμε'

20210213_133241.jpg

Ολοκληρώθηκε με επιτυχία το πρώτο Live Webinar μέσω Zoom με θέμα την 'Κινητική Ανάπτυξη τους πρώτους 6 μήνες. Πώς την ενισχύουμε και πότε ανησυχούμε'.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω την διοργανώτριας κυρία Μαρία Παπαποστόλου και τον Mitrikosthilasmos για την πρόσκληση.

Σας περιμένουμε και σε επόμενα σεμινάρια!

Follow us on

Facebook: klelia Nikolopoulou

Instagram:klelianikolopoulouphysio

1.jpg

Σε ποιά ηλικία μπουσουλάνε τα μωρά και πως να τα ενθαρρύνετε

ΠΕΡΠΑΤΑΩ 2.jpg

https://www.allaboutparents.gr/ana-ptyxi/se-poia-ilikia-mpoysoylane-ta-mora-pos/

Τα περισσότερα μωρά μαθαίνουν να μπουσουλάνε μεταξύ 6-10 μηνών. Κάποια νωρίτερα και κάποια αργότερα  καθώς κάθε μωρό αναπτύσσεται με διαφορετικό τρόπο και ρυθμό. Μερικά μωρά όμως δεν μπουσουλάνε αλλά ξεκινάνε κατευθείας να σηκώνοντε και να περπατάνε. Αυτό δεν θα πρέπει να ανησυχεί τους γονείς εφόσον όλους τους προηγούμενους μήνες η κινητική ανάπτυξη του μωρού είναι φυσιολογική. Ωστόσο, τα οφέλη από το μπουσούλησμα είναι πολλά. 

Οφέλη από το μπουσούλησμα:

122.jpg

·         Κινητικά οφέλη. Ενδυναμώνει τους μύες των άνω και κάτω άκρων καθώς και τους μύες του κορμού και προετοιμάζει το μωρό για βάδιση. Βελτιώνει την ισορροπία, τον προσανατολισμό και τον συντονισμό των άκρων.

·         Αισθητικά οφέλη. Το μωρό αρχίζει και εξερευνά το χώρο γύρο του καλύτερα και δέχετε περισσότερα οπτικά, ακουστικά, ιδιοδεκτικά και άλλα ερεθίσματα.

·         Νοητικά οφέλη. Ενεργοποιεί το δεξί και το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου κατά την εναλλαγή της κινησής των αντίθετων άκρων. Με αυτόν τον τρόπο βελτιώνετε ο συντονισμός των άκρων και η σωματογνωσία (το μωρό αρχίζει και αντιλαμβάνετε καλύτερα το σώματο του και την θέση του μέσα στον χώρο). Επίσης, βελτιώνετε η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων καθώς το μωρό μαθαίνει να προσαρμόζεται στις αλλαγές του χώρου. 

·         Συναισθηματικά οφέλη. Αυξάνεται η αυτοπεποίθηση και η ανεξαρτησία του μωρού καθώς μπορεί και μετακινείται μόνο του μέσα στο σπίτι.

·         Βελτιώνει τον οπτικοκινητικό συντονισμό. Το μωρό αποκτά καλύτερη οπτική αντίληψη και μαθαίνει να προσαρμόζει το σώμα του με βάση την απόσταση και το είδος των αντικειμένων γύρο του.  Παράλληλα αναπτύσσει την συνεργασία και τον συντονισμό των χεριών με τα μάτια.

 

Πώς να βοηθήσετε το μωρό σας να μπουσουλήσει:

 

v a.jpg

·         Θέση μπρούμυτα (Tummy Time). Βάλτε το μωρό σας να περνάει χρόνο ξαπλωμένο στην κοιλιά του όταν είναι ξύπνιο και παίζει. Σε αυτήν την θέση τα μωρά ενδυναμώνουν τους μύες του κορμού και των άνω και κάτω άκρων.

·         Καθηστή θέση. Τα περισσότερα μωρά από τον πέμπτο με έκτο μήνα αρχίζουν και κάθοντε. Βάλτε το μωρό σας να περνάει χρόνο στην καθιστή θέση και βοηθήστε το να μάθει να μετακινείται από αυτήν την θέση στην τετραποδική θέση (το μωρό στέκεται βάζοντας βάρος στα χέρια και τα γόνατα του).

·         Τετραποδική θέση. Βάλτε το μωρό σας να περνάει χρόνο στην τετραποδική θέση. Μπορεί στην αρχή να χρειάζεται υποστήριξη γύρο από την λεκάνη ή τον κορμό για να παραμείνει σε αυτήν την θέση. Καθώς μαθαίνει να παραμένει στην τετραποδική θέση τοποθετήστε παιχνίδια στο ύψος του αγκώνα ή του ώμου για να δώσετε κίνητρο στο μωρό σας να σηκώσει το ένα χέρι του ψηλά.

·         Αναρρίχηση σε εμπόδια με μαξιλάρια ή σκάλες. Ενθαρρύνετε το μωρό να σκαρφαλώνει τις εσωτερικές σκάλες του σπιτιού με επιτήρηση από εσάς και να έρπεται πάνω από μαξιλάρια μέσα στο σπίτι ή σε ειδικούς χώρους όπως οι παιδότοποι για βρέφη.   

·         Μην βιάζεστε να περπατήσει. Πολλές φορές οι γονείς ανηπομονούν να δούν το μωρό τους να περπατάει και βάζουν το μωρό στην όρθια θέση, ενθαρρύνοντας το να κάνει βήματα χωρίς να του δείνουν το χρόνο να μάθει να μπουσουλάει.

·         Αποφύγετε το σκληρό πάτωμα. Πολλά μωρά δεν μαθαίνουν να μπουσουλάνε γιατί ο χώρο που παίζουν έχει σκληρό πάτωμα και έτσι τα μωρά αποφεύγουν να βρίσκοντε πολύ ώρα στην τετραποδική θέση. Για αυτόν τον λόγο προτιμήστε να βάζετε το μωρό σας να παίζει πάνω σε ένα χαλάκι ή μία μοκέτα.  

·         Μειώστε τον χρόνο που περνάει το μωρό στο καρότσι, στην καρέκλα ή το παρκοκρένατο και αυξήστε το χρόνο που περνάει ελεύθερο στο παίζοντας στο πάτωμα.Έτσι αυξάνετε την πιθανότα το μωρό να θελήσει να κινηθεί στον χώρο και να προσπαθήσει να μπουσουλήσει.

 

Εάν οι γονείς ανησυχούν για την κινητική ανάπτυξη του μωρού τους τότε θα πρέπει να απευθυνθούν στον παιδίατρο τους. Ο/Η παιδίατρος θα συμβουλέψει τους γονείς εάν υποβόσκει κάποια πάθηση και άν χρειάζετε κάποια φυσικοθεραπευτική παρέμβαση από ένα εξειδικευμένο παιδιατρικό φυσικοθεραπευτή. Ο παιδιατρικός φυσικοθεραπευτής θα συμβουλέψει τους γονείς πώς μπορούν να του προσφέρουν τα κατάλληλα ερεθίσματα ώστε να καταφέρει να αποκτήσει τις κινητικές δεξιότητες που είναι απαραίτητες για την ηλικία του.

1.jpg

Σε ποιά ηλικία περπατούν τα μωρά και πώς να τα ενθαρρύνετε στα πρώτα τους βήματα

Κατά κανόνα τα περισσότερα μωρά κάνουν τα πρώτα τους βήματα κάποια στιγμή μεταξύ 9-12 μηνών. Ωστόσο, είναι απόλυτα φυσιολόγικό ένα μωρό να περπατήσει αργότερα όταν είναι 18-20 μηνών. Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης κάθε μωρού είναι διαφορετικός και επομένως μια απλή καθυστέρηση βάδιση δεν είναι πάντα κάτι το ανησυχητικό. Αυτό που πρέπει να προσέξουμε είναι η κινητική ανάπτυξη που έχει το μωρό όλους τους προηγούμενους μήνες. Υπάρχουν συγκεκριμένα στάδια κινητικής ανάπτυξης από τα οποία περνούν τα μωρά μέχρι να καταφέρουν να περπατήσουν. Πρώτα μαθαίνουν να ρολάρουν μετά να κάθοντε, να μπουσουλάνε, κατόπιν να σηκώνοντε και να στέκονται όρθια και μετά να περπατάνε. Τα μωρά όμως που γεννιούντε πρόωρα μπορεί να καθυστερήσουν να αναπτύξουν κάποιες κινητικές δεξιότητες και επομένως να αργήσουν να περπατήσουν.  Εάν το μωρό περπατήσει πιο νωρίς ή πιο γρήγορα συγκριτικά με άλλα παιδιά, εφόσον είναι μέσα στα συνήθη χρονικά όρια, δεν επηρεάζει τις μελλοντικές του δυνατότητες.

Εάν όμως οι γονείς ανησυχούν επειδή το μωρό τους δεν έχει ξεκινήσει ακόμα να περπατάει θα πρέπει να απευθυνθούν στον παιδίατρο τους. Ο/Η παιδίατρος τους θα αξιολογήσει την κινητική ανάπτυξη του μωρού, την ποιότητα της κίνησης, τον μυικό τόνο, τα αντανακλαστικά και την μυοσκελετική και νευρολογική ανάπτυξη του μωρού. Κατόπιν θα συμβουλέψει τους γονείς εάν υποβόσκει κάποια πάθηση και άν χρειάζετε κάποια φυσικοθεραπευτική παρέμβαση από ένα εξειδικευμένο παιδιατρικό φυσικοθεραπευτή. Ο παιδιατρικός φυσικοθεραπευτής θα συμβουλέψει τους γονείς πώς μέσα από τον παιχνίδι μπορούν να προσφέρουν τα κατάλληλα ερεθίσματα ώστε να καταφέρει το μωρό να κάνει τα πρώτα του βήματα.      


Πώς να ενθαρρύνετε το μωρό σας να περπατήσει:

·         Παίξτε με το μωρό σας ενώ στέκεται όρθιο.

·         Βάλτε πάνω στα έπιπλα παιχνίδια ώστε να έχει το μωρό κίνητρο να σηκωθεί και να παίξει στην όρθια θέση.

·         Τοποθετήστε τα έπιπλα σε τέτοια απόσταση ώστε το μωρό να προσπαθήσει να περπατήσει από το ένα έπιπλο στο άλλο.

·         Καθίστε στο πάτωμα σε κοντινή απόσταση με τον συντροφό σας και παροτρύνετε το μωρό να κάνει ένα, δύο βήματα προς τον σύντροφό σας.  Μεγαλώστε την απόσταση σας καθώς το μωρό αρχίζει και κάνει περισσότερα βήματα.

·         Βαδίστε κρατώντας τα δύο ή το ένα χέρι του μωρού.

·         Προσφέρετε κατάλληλο παιδικό χώρο μέσα στο σπίτι για να κινηθεί το μωρό.

·         Όταν είστε στο σπίτι αφήστε το μωρό να περπατάει χωρίς παπούτσια. Η άμεση επαφή του πέλματος με το πάτωμα βοηθάει το μωρό να αναπτύξει την ισορροπία του. Εάν το μωρό φοράει καλτσάκια βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχει κίνδυνος να γλιστρήσει.

·         Όταν είστε έξω προτιμήστε να φοράτε στο μωρό σταθερά παπούτσια που δεν βγαίνουν από τα πόδια του.  

Για περισσότερες πληροφορίες για το ποιοί τρόποι υπάρχουν για να ενθαρρύνετε το μωρό σας να αναπτύξει ανεξάρτητη βάδιση απευθυνθείτε στον παιδίατρος σας και έναν εξειδικευμένο παιδιατρικός φυσικοθεραπευτής.

1.jpg

Το κάταγμα αντιβραχίου σε παιδιά

Το κάταγμα αντιβραχίου στα παιδιά αποτελεί μία από τις συχνότερες κακώσεις που μπορεί να συμβούν στην παιδική ηλικία. Το αντιβράχιο είναι το τμήμα του χεριού που βρίσκεται ανάμεσα στον αγκώνα και στον καρπό και αποτελείται από δύο οστά, την κερκίδα και την ωλένη. Αυτό το κάταγμα μπορεί να αφορά στην κερκίδα, στην ωλένη ή και στα δύο οστά και μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε σημείο κατά μήκος του οστού. Το 60-75% αποτελούν κατάγματα περιφερικά, κοντά στον καρπό.  Το 20% είναι κατάγματα στη μεσότητα του οστού και το 5-10% είναι κατάγματα κοντά στον αγκώνα.

Ο μηχανισμός του κατάγματος

Ο μηχανισμός που θα συμβεί ένα κάταγμα αντιβραχίου είναι συνήθως ένας από τους παρακάτω:

  • Πτώση πάνω σε τεντωμένο χέρι.

  • Άμεση πτώση πάνω στο χέρι (χωρίς να είναι τεντωμένο).

  • Άμεσο χτύπημα πάνω στο χέρι. Χτύπημα δηλαδή από αντικείμενο που μπορεί να πέσει πάνω στο χέρι.

Συμπτώματα

Ένα παιδί με κάταγμα αντιβραχίου θα εμφανίζει όλα ή κάποια  από τα παρακάτω συμπτώματα:

  • Έντονος πόνος.

  • Αδυναμία να κουνήσει το τραυματισμένο μέλος.

  • Οίδημα, πρήξιμο ακόμη και αιμάτωμα στην περιοχή.

  • Μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα στο χέρι.

Τύποι καταγμάτων αντιβραχίου

Οι πιό συχνοί τύποι είναι:

·         Κάταγμα δίκην σπείρας

·         Κάταγμα μετάφυσης

·         Κάταγμα της επιφυσιακής πλάκας

·         Κάταγμα χλωρού ξύλου

·         Πλήρες κάταγμα

·         Κάταγμα Monteggia

·         Κάταγμα Galeazzi

Αξιολόγηση

Κλινική αξιολόγηση

Ο γιατρός αφού λάβει το ιστορικό και συζητήσει τα συμπτώματα του ασθενή, θα κάνει την κλινική αξιολόγηση για να καθορίσει το σημείο και την βαρύτητα του κατάγματος. Κατόπιν, θα αξιολογήσει εάν έχουν υποστεί τραυματισμό τα νεύρα ή τα αγγεία στην περιοχή το κατάγματος.

Ακτινογραφία

Τι περισσότερες φορές γίνεται ακτινολογικό έλεγχο για να εντοπιστεί το σημείο, ο τύπος και η βαρύτητα του κατάγματος. Αυτός συμπεριλαμβάνετε τον αγκώνας και τον καρπός καθώς πολλές φορές τα κατάγματα του αντιβραχίου συνδυάζονται με κάκωση στις περιοχές αυτές.

Αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση μπορεί να είναι χειρουργική ή συντηρητική θεραπεία.

Μη χειρουργική θεραπεία

aaaer.jpg

Η μεγαλύτερη πλειοψηφία των καταγμάτων αντιβραχίου στην παιδική ηλικία θα αντιμετωπιστεί συντηρητικά με την χρήση νάρθηκα ή γύψου. Η διάρκει παραμονής του νάρθηκα ή γυψου μπορεί να είναι 3-4 εβδομάδες έως και 6 εβδομάδες αναλόγως την ηλικία και το κάταγμα.

Σε περίπτωση που ένα κάταγμα είναι παρεκτοπισμένο μπορεί να χρειαστεί ανάταξη (η τοποθέτηση του οστού που έσπασε στην σωστή του θέση). Η ανάταξη γίνεται υπό γενική αναισθησία για να μην πονέσει το παιδί.

Φυσικοθεραπεία

Το παιδί μπορεί να χρειαστεί φυσικοθεραπεία κατα την διάρκεια της χρήσης του νάρθηκα ή γύψου καθώς και μετά την αφαίρεση αυτού.

Η φυσικοθεραπεία έχει ώς σκοπό-

·         Την μείωση του πόνου.

·         Την επαναφορά της μυική δύναμη, αντοχής και συνεργασίας.

·         Την επαναφορά της κινητικότητας των αρθρώσεων.

·         Την αποφυγεί μυικών ατροφιών και βρανχύσεων.

·         Την επαναφορά της λειτουργικότητας του άκρου.

·         Να μπορέσει το παιδί να γυρίσει πίσω στις αθλητικες του δραστηριότητες.

  Χειρουργική Αντιμετώπιση

Σε μερικές περιπτώσεις η χειρουργική παρέμβαση είναι απαραίτητη για την σωστή επανατοποθέτηση και πώρωση των οστών.

Ο γιατρός θα προτείνει το χειρουργείο εάν-

·         Το κάταγμα είναι ασταθές.

·         Πρόκειται για ανοιχτό κάταγμα.

·         Τα οστά δεν μπορούν να επανέλθουν στην σωστή τους θέση μέσω της ανάταξης.

·         Το οστόν έχει μετατοπιστεί.

·         Το οστό έχει αρχίσει να επουλώνεται σε λανθασμένη θέση.

1.jpg

ΡΑΙΒΟΙΠΠΟΠΟΔΙΑ

tumblr_mlsetsKySj1rkz363o4_1280.jpg

Το μεγαλύτερο ποσοστό των περιπτώσεων πρόκειται για απλή ιδιοπαθή ραιβοϊπποποδία η οποία οφείλεται σε κακή ενδομήτρια θέση, χωρίς άλλα ιατρικά προβλήματα. Στις περισσότερες περιπτώσεις διορθώνεται συντηρητικά εφ’ όσον εφαρμοσθεί έγκαιρα η θεραπεία. Μπορεί να παρουσιάζεται στο ένα ή και στα δύο πόδια και έιναι χαρακτηριστικό τα πέλματα να δείχνουν προς τα κάτω και μέσα. Ωστόσο με παθητική κινητοποίηση μπορούν να επαναφερθούν στη σωστή ουδέτερη θέση.

Σε πιο σπάνιες περίπτωσεις που δεν είναι δυνατή η επαναφορά του πέλματος στην ουδέτερη θέση χρειάζετε την συμβουλή απο ορθοπεδικό και συνήθως ακολουθείτε η θεραπεία Ponseti. Η θεραπεία Ponseti πρόκειται για θεραπεία κατά την οποία αλλάζουμε κάθε εβδομάδα έναν γύψο, ο οποίος σταδιακά διορθώνει το παραμορφωμένο πόδι του παιδιού.

ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ:

  1. Ασκήσεις ενδυνάμωσης και ελαστικότητας των μυών του πέλματος.

  2. Συμβουλευτική παρέμβαση.

1.jpg

ΡΑΙΒΟΚΡΑΝΟ

image-asset.jpeg

Το ραιβόκρανο είναι μια σχετικά κοινή πάθηση στα νεογέννητα, η οποία εμφανίζεται εξίσου συχνά σε αγόρια και κορίτσια. Στα νεογέννητα, ραιβόκρανο μπορεί να συμβεί λόγω της θέσης τους στη μήτρα ή μετά από μια δύσκολη γέννα. Είναι αποτέλεσμα τραυματισμού ή μη ελαστικότητας του στερνοκλειδομαστοειδή μυός. Ως αποτέσμα έχει την δυσκολία κίνησης και τον περιορισμό στροφής της κεφαλής.

ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ:

  1. Ασκήσεις ενδυνάμωσης και ελαστικότητας των μυών του λαιμού.

  2. Συμβουλευτική παρέμβαση.

1.jpg

Μέθοδος Καγκουρό (Kangaroo care) για τα πρόωρα μωρά)

Τι είναι η Μέθοδος Καγκουρό (Kangaroo care) και ποιά τα οφέλη της για τα πρόωρα μωρά.

Η μέθοδος Καγκουρό είναι ένας τρόπος επαφής του μωρού και της μητέρας δέρμα με δέρμα. Είναι δηλαδή μία αγκαλιά απευθείας με το δέρμα του μωρού. Η μέθοδος αναπτύχθηκε ως εναλλακτική μέθοδο φροντίδας σε θερμοκοιτίδα και μάλιστα συστήνεται και στα μωρά που γεννιούνται πλήρης ημερών.

Πώς εφαρμόζεται η μέθοδος Καγκουρό.

Η μητέρα ή ο πατέρας κάθεται άνετα σε μια καρέκλα και τοποθετούν το μωρό γυμνό πάνω στο στήθος τους, σκεπασμένο με μια κουβέρτα ώστε να διατηρείται η θερμοκρασία του σώματός του. Θα πρέπει όταν εφαρμόζεται αυτή η μέθοδο, η μητέρα/ο πατέρας να μην έχει καπνίσει, να μη φοράει άρωμα ή αρωματισμένες κρέμες και να μη φοράει κοσμήματα που μπορεί να τραυματίσουν το μωρό.

Πότε ξεκινάει η μέθοδος Kangaroo Care.

Η μέθοδος μπορεί να εφαρμοστεί για το πρόωρα βρέφη όταν αυτά είναι σταθεροποιημένα αναπνευστικά, δεν χορηγείται Ο2, δεν χρειάζονται ενδοφλέβια υγρά και όταν το βάρος  του σώματος τους είναι >1500gr.

Ποιά είναι τα οφελει της μεθόδου Καγκουρό:

  • Ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος (τα πρόωρα μωρά έχουν αυξημένη ανάγκη να διατηρήσουν τη θερμοκρασία του σώματος καθώς έχουν λιγότερο σωματικό λίπος)

  • Μειώνει το άγχος του μωρού. Συγκεκριμένα ο χτύπος της καρδιάς της μητερας, η φωνή και η αναπνοή της καθησυχάζουν το μωρό.

  • Αυξάνει την παραγωγή οξυτοκίνη η οποία βοηθάει το μωρό να αισθανθεί ήρεμο και ασφαλές.

  • Διευκολύνει την αύξηση του σωματικού βάρους.

  • Βοηθά στον θηλασμό

  • Βοηθά στον ύπνο.

  • Ρυθμίζει τον ρυθμό καρδιάς και αναπνοής.

  • Βοηθά το βρέφος να αναρρώσει και να βγει από την θερμοκοιτίδα συντομότερα.

  • Εξοικειώνονται οι γονείς με το βρέφος και συμμετέχουν στη φροντίδα του.

  • Ενδυναμώνει τον δεσμό του βρέφους με τους γονείς.

1.jpg

ΠΛΑΓΙΟΚΕΦΑΛΙΑ 

Η πλαγιοκεφαλία υφίσταται όταν το σχήμα της κεφαλής του βρέφους αλλάζει και γίνεται πιο επίπεδο συνήθως στο πίσω και πλάι μέρος του κεφαλιού, προκαλώντας ασυμμετρία. Κάποιες φορές μπορεί να συνδιάζεται και με ασσυμετρία στο πρόσωπο.  Η πλαγιοκεφαλία θέσεως είναι η πιο γνωστή μορφή πλαγιοκεφαλίας και δημιουργείται όταν ασκείται παρατεταμένη πίεση σε ένα συγκεκριμένο σημείο του κεφαλιού. Τις περισσότερες φορές αυτό συμβαίνει επειδή μέσα στην ημέρα το μωρό παραμένει αρκετή ώρα ανάσκελα, ξαπλωμένο στην πλάτη του. Πιο σπάνια δημιουργείτε μέσα στην μήτρα ή κατά τον τοκετό λόγω των πιέσεων που δέχετε το κρανίο την ώρα της εξώθησης. Αυτό συμβαίνει επειδή το κρανίο του νεογέννητου είναι πολύ εύπλαστο ιδιαίτερα τους πρώτους 9-10 μήνες.

Τι περιλαμβάνει η φυσικοθεραπευτική παρέμβαση:

  • Αξιολόγηση του σχήματος της κεφαλής.

  • Συμβουλευτική γονέων.

  • Ενδυνάμωση και επιμήκυνση των μυικών ομάδων στον λαιμό.

  • Ειδικός εξοπλησμός όπως νάρθηκες/ βρεφικό κράνος και μαξιλάρια πλαγιοκεφαλίας.

Πότε πρέπει να ξεκινήσω φυσικοθεραπεία:

Έρευνες δείχνουν ότι μπορούμε να επιτεύξουμε πιο γρήγορα και καλύτερα αποτελέσματα διόρθωσης της πλαγιοκεφαλίας από τους πρώτους 2 μήνες έως και τον 9-10 μήνα. Μετά από αυτό το διάστημα υπάρχει ακόμα περιθώριο για διόρθωση αλλά τα αποτελέσματα είναι πιο αργά και δύσκολα. Αυτό οφείλεται στις ενώσεις του κρανίου που ονομάζονται ραφές και οι οποίες αρχίζουν να συνενώνονται περισσότερο μετά τους 10 μήνες μειώνοντας την ελαστικότητα του κρανίου. Επομένως, θα πρέπει να απευθυνθείτε στον παιδίατρο σας αμέσως μόλις παρατηρήσετε αλλαγές στο σχήμα του κεφαλιού του μωρού σας. Ο παιδίατρος θα σας παροτρύνει να συμβουλευθείτε ένα εξειδικευμένο παιδιατρικό φυσικοθεραπευτή εάν κρίνει ότι το μωρό σας θα εποφελειθεί από περαιτέρο θεραπεύτική παρέμβαση.

Συμβουλές για να διορθώσω την πλαγιοκεφαλία θέσεως:

·         Προσπαθήστε να μειώσετε το χρόνο που περνάει το μωρό σας ξαπλωμένο στην πλάτη του (ύπτια θέση).

·         Κατα την διάρκεια της ημέρα και μόνο όταν το μωρό σας είναι ξύπνιο, βάλτε το μωρό σας να περνάει όσο τον δυνατόν περισσότερο χρόνο ξαπλωμένο στην κοιλιά του (μπρούμυτα θέση).

·         Μειώστε τον χρόνο που περνάει το μωρό σας ξαπλωμένο στο κάθισμα αυτοκινήτου.

·         Χρησιμοποιήστε το μαξιλάρι πλαγιοκεφαλίας για το διάστημα που το μωρό σας βρίσκετε στην ύπτια θέση.

·         Εφόσον δεν διαταράσσεται τον ύπνο του μωρού, προσπαθείστε να τοποθετείτε το κεφαλάκι του μωρού σας στραμμένο προς την πλευρά που δεν είναι πιο επίπεδη.

·         Τοποθετήστε μία πεστέτα τυλιγμένη κάτω από το στρόμα του κρεβατιού του μωρού σας στο σημείο που βρίσκεται το κεφάλι του μωρού ώστε το στρόμα να είναι σε κλίση περίπου 45 μοιρών. Προσοχή! Μην τοποθετείτε πετσέτες, μαξιλάριαή  λούτρινα πάνω στο στρόμα καθώς υπάρχει ο κίνδυνος ασφυξίας.

·         Βάλτε το μωρό σας να περνάει χρόνο ξαπλωμένο στο πλάι όταν παίζει.

·         Υπάρχουν ειδικές ασκήσεις που μπορεί να σας δείξει ένας εξειδικευμένος παιδιατρικός φυσικοθεραπευτής και που μπορείτε να κάνετε χρησιμοποιώντας έναν καθρέφτη ή μια μπάλα πιλάτες.

1.jpg

Παχυσαρκία σε Παιδιά με Εγκεφαλική Παράλυση

crc_logo-1.png

Διαβάστε την πρόσφατη έρευνα μας με θέμα την παχυσαρκία σε παιδιά με εγκεφαλική παράλυση

Η έρευνα αυτή διεξήχθη στο Εθνικό Κέντρο Ανάλυσης Βάδισης του Δουβλίνου (National Gait Lab, CRC Dublin July 2020) και δημοσιεύτηκε στο Irish Journal of Medical Science.

Ευχαριστώ θερμά τον Damien Kiernan και την Karen Brady για την όμορφη συνεργασία μας!

download.png

Συμβουλές για το πώς μπορούν οι μαμάδες να γυμναστούν μαζί με το μωρό τους μετά από τον τοκετό.

Κλέλια Νικολοπούλου (Παιδιατρική Φυσικοθεραπεύτρια) και

Χρύσα Βαφειάδη (Φυσικοθεραπεύτρια Woman΄s Health)

στην εκπομπή Showing Therapy στο High TV 01.07.2020

download.png

Παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη.

Τα κατάλληλα παπούτσια για τα παιδιά

download.png

Περπατούρες και Στράτες- Είναι απαραίτητες;

download.png

Θέση Μπρούμυτα-Tummy Time. Ενα βίντεο για όλους τους νέους γονείς

download.png

Συγγενές εξάρθρημα του ισχίου

Με τον όρο συγγενές εξάρθρημα του ισχύου αναφερόμαστε σε πλημμελή κατασκευή της άρθρωσης του ισχίου από πλευράς τόσον της κοτύλης όσον και της μηριαίας κεφαλής με αποτέλεσμα την ελάττωση της λειτουργικότητας της άρθρωσης. Η αιτιολογία αυτής της πάθησης εξακολουθεί να είναι άγνωστη και η κληρονομικότητα δεν είναι αποδεδειγμένη. Παρόλα αυτά, στατιστικά η πιθανότητα εμφάνησης του σε παιδιά που ο ένας του γονέας πάσχει από αυτό είναι διπλάσια από την πιθανότητα εμφάνισης του σε παιδί υγιών γονέων.

κουκου6.2-300x111.jpg

Διάγνωση

·  Η κλινική διάγνωση στα βρέφη εξακολουθεί να στηρίζεατιν αφ’ενός μεν στην ύπαρξη του σημείου Ortolani, αφ’ετέρου δε στον περιορισμό της απαγωγής του ισχίου. Το σημείο Ortolani συνίσταται σε ανάταξη του εξαρθρήματος σε κίνηση απαγωγής του σκέλους με χαρακτηριστικό γδούπο τη στιγμή της ανάταξης.

Ortolani.jpg

·  Η ανισοσκελία είναι δυνατόν να αποτελέσει κλινικό διαγνωστικό σημείο σε ετερόπλευρο συγγενές εξάρθρημα ισχίου.

·  Η ακτινολογική διάγνωση στα βρέφη εξακολουθεί να είναι απλά υποβοηθητική.

·  Η υπερηχοτομογραφία υπό ορισμένες προυποθέσεις μπορεί να συμβάλει στην διάγνωση.

Θεραπεία

αρχείο λήψης.jpg
unnamed.gif

Στα νεογνά και τα βρέφη συνίσταται η τοποθέτηση ειδικών ναρθήκων απαγωγής για την ανάταξη και της συγκράτηση της μηριαίας κεφαλής μέσα στην κοτύλη. Εάν η διάγνωση γίνει μετά την ηλικία των 6 μηνών οι νάρθηκες απαγωγής δεν  αποδίδουν. Η θεραπεία στην περίπτωση αυτή περιλαμβάνει αρθρογραφία, έλξη, ανάταξή, οστεοτομία μηριαίου ή και κοτύλης και εφαρμογή ειδικού γύψου (SPICA).

Σε περιπτώσεις που παρ΄ όλη τη θεραπεία η κοτύλη εξακολουθεί να είναι αβαθής και λοξή, υπάρχει μία σειρά χειρουργικών επεμβάσεων (κοτυλοπλαστικές, οστεοτομίες) που τείνουν να την διορθώσουν.

Οι γονείς συμβουλεύονται να κρατάνε το μωρό στο πλάι του κορμού τους με ανοιχτά τα πόδια και να φοράνε στο μωρό τους φαρδιά ρούχα.

Υδροθεραπεία για τα παιδιά

Διαβάστε το άρθρο μας στο mother gr.

https://mother.gr/article/20020/h-ydrotherapeia-ws-8erapeytikh-paremvash-sta-paidia**

Η υδροθεραπεία έιναι μία μορφή θεραπευτικής παρέμβασης που χρησιμοποιεί ασκήσεις στο νερό και πραγματοποιείται σε θεραπευτικές πισίνες σε θερμοκρασία νερού από 32 – 36 βαθμούς Κελσίου.

Τα οφέλη της υδροθεραπεία για τα παιδιά

• Είναι ένας διασκεδαστικός τρόπος θεραπείας για τα παιδιά

• Ανακουφίζει από το πόνο

• Μειώνει τους μυικούς σπασμούς

• Προάγει την μυική χαλάρωση και ευεξίας

• Διευκολύνει την κίνηση των αρθρώσεων

• Με την χρήση κατάλληλων θεπαρευτικών ασκήσεων αυξάνει την μυική δύναμη και σωματική αντοχή.

• Βελτιώνει την κιναισθησία του σώματος

• Βελτιώνει την ισορροπία

• Αυξάνει την αυτοπεποίθηση

Η υδροθεραπεία είναι κατάλληλη για τις παρακάτω παθήσεις των παιδιών

• Εγκεφαλική παράλυση

• Down Syndrome

• Αναπτυξιακές δυσκολίες

• Νευρομυικές διαταραχές

• Αθλητικοί τραυματισμοί

• Χρόνιο πόνο

• Μετεγχειρητική αποκατάσταση

Από ποιά ηλικία μπορεί να ξεκινήσει ένα παιδί υδροθεραπεία;

Η υδροθεραπεία μπορεί να ξεκινήσει από την βρεφική ηλικία, λίγους μήνες μετά την γέννηση του μωρού. Εφόσον πάντα δεν έχουν κάποιο αναπνευστικό, καρδιολογικό ή δερματολογικό πρόβλημα που δεν τους επιτρέπει να χρησιμοποιήσουν την πισίνα.

Ποιοί παρέχουν υδροθεραπεία;

Η υδροθεραπεία είναι μια θεραπευτική προσέγγιση που παρέχετε από εξειδικευμένους φυσικοθεραπευτές ειδικά εκπαιδευμένους στην θεραπευτική άσκηση μέσα στο νερό. Οι γονείς και οι φροντιστές μπορούν αργότερα με την καθοδήγηση του φυσικοθεραπευτή να ακολουθήσουν το πρόγραμμα θεραπευτικής άσκησης.

Εγκεφαλική Παράλυση

31951543_6890-600x400.jpg

Ο όρος εγκεφαλική παράλυση (Cerebral palsy) χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια ομάδα διαταραχών που προκύπτουν από βλάβη στον εγκέφαλο και έχουν ως κύριο χαρακτηριστικό τη διαταραχή της κινητικότητας. Ενίοτε αλλά όχι πάντα συνοδεύεται από διανοητική καθυστέρηση. Η βλάβη αυτή, μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, κατά τη διάρκεια του τοκετού η μετά τον τοκετό. Ο όρος εγκεφαλική παράλυση περιλαμβάνει μόνο τις περιπτώσεις όπου η βλάβη στον εγκέφαλο δεν εξελίσσεται αλλά παραμένει στάσιμη σε ολόκληρη τη ζωή του ατόμου, χωρίς να βελτιώνεται ή να χειροτερεύει.

Αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν εγκεφαλική παράλυση:

·         Έλειψη οξυγόνου στον εγκέφαλο.

·         Αιμοραγία στον εγκέφαλο.  

·         Πρώορος τοκετός

·         Φλεγμονή κατά την διάρκεια της κύησης

·         Γενετική μετάλαξη που μπορεί να επιρρεάσει την ανάπτυξη του εγκεφάλου.

Η εγκεφαλική παράλυση μπορεί να επιρρεάσει διαφορετικά μέλη του σώματος:

·    Παραπληγία/ Ετεροπλευρη: Όταν και τα 4 άκρα έιναι προσβεβλημένα συμπεριλαμβανομένου τους μύες του κορμού και του προσώπου.

hemiplegia-cures.jpg

·    Διπληγία/Ετεροπλευρη: Όταν τα 2 κάτω άκρα είναι προσβεβλημένα συμπεριλαμβανομένου τους μύες του κορμού.

·    Ημιπληγία /Μονόπλευρη: Όταν το άνω και κάτω άκρο της μίας πλευράς του σώματος είναι προσβεβλημένο συμπεριλαμβανομένου τους μύες του κορμού.

Κινητικοί τύποι

Ανάλογα με την ποιότητα του μυϊκού τόνου και της κίνησης η εγκεφαλική παράλυση χωρίζεται σε 4 κατηγορίες:

  • Σπαστική μορφή: Είναι ο συχνότερος τύπος 70%-80% και παρατηρείται αύξηση του μυϊκού τόνου με τη μορφή σπαστικότητας. Οι μύες βρίσκονται σε μία συνεχή σύσπαση γεγονός που οδηγεί σε αδυναμία και δυσκολία στις κινήσεις καθώς οι αγωνιστές και οι ανταγωνιστές μύες συσπώνται ταυτόχρονα.

  • Δυσκινησία: Χαρακτηρίζετε από ακούσιες κινήσεις και αποτελεί το 6% των περιπτώσεων. Ωφείλετε σε βλάβη στα βασικά γάγγλια του εγκεφάλου.

  • Αταξική μορφή: Χαρακτηρίζεται από τρόμος (τρέμουλο) κατά την προσπάθεια της κίνησης και αποτελεί το 6 % των περιπτώσεων. Επιρρεάζει την ισορροπία and την στάση του σώματος. Το άτομο δηλαδή δεν μπορεί να διατηρήσει μία σταθερή θέση όταν κάθεται ή είναι όρθιο. Οφείλετε σε διαταραχή της παρεγκεφαλίδας.

  • Μικτές μορφές εγκεφαλικής παράλυσης: Όταν συνυπάρχει συνδυασμός των παραπάνω όπως για παράδειγμα αταξική μορφή σε συνδυασμό με σπαστικότητα.

Συνοδά προβλήματα:

·    Δυσκολίες βάδισης

·     Δυσκολίες ομιλίας

·      Πόνος

·       Επιληψία

·       Αισθητικο-αντιληπτικές δυσκολίες

·       Δυσκολίες συμπεριφοράς

·       Νοητική υστέρηση

·       Δυσκολίες όραση

·       Δυσκολίες ακοής

·       Γαστροϊσοφαγική παλινδρόμηση

·       Δυσκοιλιότητα

·       Ορθοπεδικά προβλήματα

·        Διαταραχές ύπνου

·        Δυσκολίες κατάποση της τροφής

·        Συχνές λοιμώξεις του αναπνευστικού

·         Μαθησιακές δυσκολίες

Θεραπεία εγκεφαλικής παράλυσης
Η εγκεφαλική παράλυση δεν είναι ιάσιμη. Ωστόσο μπορούμε να βοηθήσουν τα άτομα με εγκεφαλική παράλυση να ξεπεράσουν ή να μειώσουν τα προβληματα που προκύπτουν. Θα πρέπει η αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων να γίνετε από επαγγελματίες υγείας διαφορετικών ειδικοτήτων μέσω μίας διεπιστημονικής ομάδας αποκατάστασης. Αυτή η ομάδα αποκατάστασης συνήθως αποτελείται από τους γιατρούς που παρακολουθούν το παιδί (παιδονευρολόγος, παιδορθοπαιδικός) τους θεραπευτές (φυσιοθεραπευτής, εργοθεραπευτής, λογοθεραπευτής), τον ψυχολόγο, τον κοινωνικό λειτουργό και τον ειδικό παιδαγωγό. Η συμμετοχή των γονέων αλλά και του παιδιού παίζει καταλυτικό ρόλο στην αποκατάσταση του ατόμου.

download.png

Στάδια ανάπτυξη

Από την στιγμή της γέννησης τους τα βρέφη αλλάζουν μέρα με την μέρα και μαθαίνουν καινούριες δεξιότητες. Καθώς οι γονείς παρατηρούν το μωρό τους να μεγαλώνει τους δημιουργούντε  συχνά ερωτήματα σχετικά με το ποιά είναι τα στάδια ανάπτυξης και σε ποιά ηλικία θα πρέπει αυτές οι δεξιότητες να έχουν αποκτηθεί.

Υπάρχουν πίνακες ανάπτυξης που περιγράφουν αυτά τα στάδια αλλά αυτό που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι κάθε παιδί είναι ξεχωριστό και χρειάζεται τον δικό του χρόνο για να μάθει καινούριες δεξιότητες. Συχνά όμως παρατηρούμε ότι κάποια παιδιά περπατάνε νωρίτερα από κάποια άλλα ενώ άλλα παιδιά μπορεί να μιλήσουν πιό γρήγορα. Πράγματι υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που μπορούν να επιρρεάσουν θετικά ή αρνητικά την ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων. Ένας βασικός παράγον είναι η ποσότητα αλλά και η συχνότητα των ερεθισμάτων που λαμβάνει το βρέφος. Αυτό σημαίνει ότι όταν για παράδειγμα ένα βρέφος μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον όπου οι γονείς του περνάνε πολύ χρόνο να του μιλάνε, λαμβάνει πολλά ερεθίσματα που έχουν σχέση με τη επικοινωνία και τον λόγο και είναι πιο πιθανόν να μάθει να μιλάει γρηγορότερα από ένα παιδί που λαμβλάνει λιγότερα ερεθίσματα.  Ένα άλλο παράδειγμα είναι το μπουσούλισμα. Οι έρευνες δείχνουν ότι τα μωρά που περνάνε πολύ χρόνο παίζοντας μπρούμυτα δυναμώνουνε τους μύες την κεφαλής, των άνω άκρων και του κορμού και έχουν περισσότερες πιθανότητες να μάθουν να μπουσουλάνε γρηγορότερα σε σχέση με άλλα μωρά που δεν περνάνε πολύ χρόνο ξαπλωμένα στην κοιλιά τους.

Ένας άλλος παράγον είναι το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνει το βρέφος. Στο παράδειγμα του μπουσουλύσματος, πολύ συχνά τα μωρά δεν μαθαίνουν να μπουσουλάνε όταν η επιφάνεια στην οποία παίζουν είναι σκληρή (μάρμαρο ή ξύλινο πάτωμα) καθώς δεν είναι άνετο να μένουν στα γόνατα για πολύ ώρα. Για αυτό καλό θα είναι τα μωρά να μπορούν να παίξουν πάνω σε μαλακές επιφάνιες όπως στο χαλί ή την μοκέτα.

Τέλος, πρέπει να θυμόμαστε ότι βασική προυπόθεση για να μάθει ένα μωρό μια καινούρια δεξιότητα είναι να μπορεί να εξασκήσει αυτή την δεξιότητα πολλές φορές ώστε να μπορέσει να  μάθει μέσα από τα λάθη του.

download.png

Θέση Μπρούμυτα

20190206_224009.jpg

Διαβάστε το άρθρο μας στο mother gr.

https://mother.gr/article/19331/thesi-mproumita

Oι γιατροί συμβουλεύουν τους γονείς να βάζουν το παιδί τους για ύπνο ανάσκελα, έτσι ώστε να προστατεύσουν το μωρό τους από το Σύνδρομο Αιφνίδιου Βρεφικού Θανάτου. Ωστόσο, όταν το μωρό σας είναι ξύπνιο είναι καλό για το μωρό σας να περνάει τον χρόνο του ξαπλωμένο στην κοιλιά του ή αλλιώς σε θέση μπρούμυτα ή πρόσθια θέση.

Τα πλεονεκτήματα της θέσης μπρούμυτα

Η θέση μπρούμυτα βοηθάει το μωρό σας-

Tummy-time-for-babies.gif

·   Να αναπτύξει τον έλεγχο του επάνω μέρους του σώματος και του κεφαλιού του και να ενδυναμώνει τους μύες στα χέρια και το λαιμό.

·   Να μάθει να γυρίζει ανάποδα και να μπουσουλάει.

Tummy-time-for-babies-PIP-4.gif

·    Να αποφύγει επιπλοκές όπως η πλαγιοκεφαλία θέσεως. Αυτή  υφίσταται όταν το κεφαλάκι του βρέφους, παραμένει επίπεδο στο πίσω μέρος του κεφαλιού λόγο της άσκησης συνεχής πίεση από τη ύπτια θέση.

·    Να αναπτύξει τις κινητικές δεξιότητες των άνω άκρων.

·    Να αναπτύξει την συνεργασία ματιών και άνω άκρων.

Πότε είναι ασφαλές να βάλω το μωρό μου μπρούμυτα

Μπορείτε να ξεκινήσετε από όταν το μωρό είναι 1 ή 2 μηνών και μπορεί να κρατήσει το κεφάλι τους ψηλά.

 Για πόσο χρόνο πρέπει να μένει μπρούμυτα

Tummy-time-for-babies-PIP-8.gif

Ξεκινήστε με λίγα μόνο λεπτά κάθε φορά για να το αφήσετε να συνηθίσει στην καινούρια θέση. Κατόπιν αυξήστε σταδικά το χρόνο παραμονής σε αυτήν την θέση για όσο χρόνο το μωρό σας αντέχει και είναι ευδιάθετο.  Τελικός στόχος είναι να παραμένει μπρούμυτα για 15-20 λεπτά για περίπου 3 φορές την ημέρα.    

Ιδέες για να κάνετε πιο ευχάριστη την ώρα που περνάει το μωρό σας μπρούμυτα:
 Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι που μπορείτε να βάλε το μωρό σας μπρούμυτα. Σε όλες τις περιπτώσεις το μωρό σας πρέπει να είναι ξύπνιο και εσείς να είσατε συνέχεια δίπλα του.

Tummy-time-for-babies-PIP-7.gif

·   Ξαπλώστε, έτσι ώστε να βρίσκεστε στο ίδιο επίπεδο με το μωρό σας και να μπορείτε να το κοιτάζετε στα μάτια. Στα μωρά αρέσουν πολύ να κοιτάνε το πρόσωπο των γονιών τους και να παρατηρούν τον τρόπο που μιλάτε και τις εκφράσεις του προσώπου σας. Χαμογελάστε και τραγουδίστε του ή χρησιμοποιήστε παιχνίδια που αρέσουν στο μωρό σας όπως μια κουδουνίστρα, έναν πλαστικό παιδικό καθρέφτη ώστε να του κρατήσετε το ενδιαφέρον.

·   Ξαπλώστε ανάσκελα και βάλτε το μωρό επάνω σας μπρούμυτα.

·   Κρατήστε ένα παιχνίδι μπροστά από το μωρό σας και σιγά σιγά σηκώστε το ψηλά, έτσι ώστε να παροτρύνετε το μωρό σας να σηκώσει το κεφάλι του ψηλά. Στη συνέχεια, μετακινήστε το παιχνίδι προς τα δεξιά και προς τα αριστερά.

·  Βάλτε το μωρό σας ξαπλωμένο πάνω στα πόδια σας ενώ εσείς κάθεστε.

·   Όταν μεταφέρετε το μωρό σας μέσα στο σπίτι κρατήστε το ανάμεσα στα χέρια σας ώστε η κοιλιά του να είναι επάνω στα χέρια σας.

·    Τυλίξτε μία μικρή πετσέτα μπάνιου σχηματίζοντας ένα σχήμα ρολό και τοποθετήστε την κάτω από τους ώμους και το στέρνο του μωρού σας. Η πετσέτα θα υποστηρίξει το μωρό σας ώστε να σηκώσει το κεφάλι του από το πάτωμα ευκολότερα.    

Για περισσότερες πληροφορίες διαβάστε εδώ :

https://raisingchildren.net.au/newborns/play-learning/play-ideas/tummy-time#why-tummy-time-is-important-nav-title

download.png